HALİL ŞERİF

ŞEREF
Ya da

ŞERİF

MESLEĞİ: Ozan

YAŞADIĞI ASIR: XVIII. Yüzyılın sonları ile XIX. Yüzyılın ilk yarısında yaşamıştır.

ASIL ADI: Hayâtîzâde Halil Şeref Efendi.

SOYU: Elbistan Müftüsü Ahmet Efendi dedesi, Hayati Hacı Ahmet Efendi de babasıdır.

DOĞUMU: Maraş’ın Elbistan kazasında 1796 tarihinde doğmuştur.

ÖĞRENİMİ: . İlk tahsilini babası ozan Hayatî’den almıştır. Daha sonra babasıyla birlikte İstanbul’a giden Halil Şeref Efendi, İstanbul’da beş yıl ilim tahsil etmiş ve tekrar memleketine dönmüştür.

GÖREVİ: Ozan 1849 ve 1850 yıllarında görevli olarak Bağdat’a gönderilir.  Mevleviyetle görevlendirilmiştir. Bağdat’taki görevini yerine getirip,

ÖLÜMÜ: Elbistan’a döner. 1851 Yılında Elbistan’da vefat eder.

ESERLERİ

1.      Nuhbe i Vehbi Şerhi,

2.    Efkarü l Cebarut.

KAYIP ŞİİRLER: Kaynaklar, birçok Arapça, Türkçe şiir ve risaleleri olduğunu belirtiyorsa da,  Fatin Davut ve Besim Atalay’ın eserlerine aldığı BİR şiirinden başka  bir şey yoktur.

--------------------------------------------------------------------------------

bir gazeli

Cemali bâgı ne hoş gülsitân-ı hikmettir

Gönüller anda gezer bülbülân-ı hikmettir

Aman o gamzeler afet girişmeler hikmet

Şaşırdım anı görünce çemân-ı hikmettir

Çü cüz’ü lâ-yetecezzâ ü nokta-i mevhum

Bilinmedi kim umur-ı dehan-ı hikmettir

Güneş yüzünde görünce hilâl-i ebruyu

Demişdir ehl-i felek bu kıran-ı hikmettir

Bakılsa kudret-i Bari müşahede olunur

Sahife-i ruhı âyînedân-ı hikmettir

Bu kaşların ki çekilmiş yarag-ı kudretle

Berat-ı hüsnüne ey şeh nişan-ı hikmettir

Rıza-yı bûs-ı leb ol hikmeti Şeref sorma

Hülasa âb-ı hayât tâze cân-ı hikmettir

--------------------------------------------------------------------------------

AÇIKLAMA

Nuhbe i Vehbi Şerhi:  Babası Hayati ile İstanbul’da 5 yıl kalan ozan Elbistan’a göner. Sünbülzade Vehbinin Nuhbe i Vehbi eserine şerh yazar. 1844 Yılında eseri Padişah’a sunar. Bunun karşılığında Tedris i Ruus sahibi olur.

Efkarü l Cebarut:  Kutsi Bakulu’nun astronami ile ilgili Esraü l Melekut adlı  eserini  Efkarü l Cebarut adıyla çevirir. Bundan sonra ünlenir. Eser, 1849 yılında  İstanbul’da basılır.

--------------------------------------------------------------------------------

KELİMELER

Esraü l Melekut: Melek ve ruh aleminin sırları.

Efkarü l Cebarut: Tanrının büyüklüğüne ilişkin bilgi.

Tedris: Ders verme.
Ruus: Vezir, beylerbeyi, timar ve zeamet sahipleri dışında kalan bütün devlet görevlilerine verilen görev kâğıdı.
Mevleviyet: Bir ünvan.  Kadıların,  büyük ve önemli eyaletlere, vilayetlere ve bazı sancaklara tayin edilmesi. 

--------------------------------------------------------------------------------